7 listopada 2024 r. w Warszawie miało miejsce spotkanie kierownictw ZZPiPP RP oraz Prokuratury Krajowej. Głównym tematem spotkania były zasady podziału środków na podwyżki zaplanowanre w budżecie na 2025 r. Według wyliczeń Związku środki te stanowią 21,6 % budżetu na płace pozaorzecznicze. Uczestniczący w spotkaniu przedstawiciele Prokuratury Krajowej, zaznaczyli iż środki te mogą zostać uszczuplone w związku z potrzebą zabezpieczenia środków na pracowników przyszłej Prokuratury Europejskiej. Warto w tym miejscu zaznaczyć, iż jej utworzenie wymaga głębokich zmian w prawie ustrojowym i procesowym, które nie będą możliwe wcześniej niż jesienią przyszłego roku. Ze środków tych trzeba będzie również opłacić urzędników zatrudnianych w nowotworzonych wydziałach wojskowych prokuratur okręgowych.
Mając na uwadze deklaracje wypowiedziane przez prokuratora Dariusza Korneluka w trakcie posiedzeń Krajowej Rady Prokuratorów przy Prokuraturze Generalnej o przeznaczeniu dodatkowych środków na podwyżki dla najniżej zarabiających, zwróciliśmy uwagę na fakt, iż zasady podziału środków na wynagrodzenia podlegają uzgodnieniu między pracodawcami, a zakładowymi organizacjami związkowymi, zgodnie z art. 27 ust. 3 Ustawy z dnia 23 maja 1991 r, o związkach zawodowych są nimi w prokuraturach okręgowych – rady okręgowe, a w prokuraturach regionalnych – grupy ZZPiPP RP. Tym samym, zakładowe organizacje związkowe posiadają autonomię w kształtowaniu zasad podziału środków na podwyższenie wynagrodzeń wraz ze swoimi pracodawcami. Rada Główna ZZPiPP RP jako organ organizacji międzyzakładowej w uzgodnieniu z Prokuraturą Krajową może natomiast kształtować zasady ogólne w sposób niewiążący dla organizacji zakładowych i pracodawców.
Przechodząc do propozycji ogólnych zasad podziału środków na podwyższenie wynagrodzeń podnieśliśmy, węzłowe zagadnienia:
- Konieczność zdiagnozowania skali płacowych dysproporcji terytorialnych pomiędzy jednostkami organizacyjnymi Prokuratury na terenie kraju, a w dalszej kolejności eliminowania dysproporcji.
- Potrzebę przesunięcia środków, które miałyby zostać wyodrębnione na fundusz premiowania i nagradzania w wysokości 3 % na podwyższenie podstaw wynagrodzeń zasadniczych.
- Bezwzględną potrzebę wypracowania mechanizmów przeciwdziałających spłaszczeniu wynagrodzeń, które uwzględniałyby wyjątkowo niekorzystną sytuację kadry pozaorzeczniczej z długoletnim doświadczeniem zawodowym w Prokuraturze.
- Konieczność eliminowania przez pracodawców – prokuratury okręgowe i regionalne, w uzgodnieniu z zakładowymi organizacjami związkowymi dyskryminacyjnych dysproporcji na równorzędnych stanowiskach poprzez rozwiązania doraźne w ramach podziału środków na podwyżki i systemowe polegające na tworzeniu „siatki płac” w ramach regulaminów pracy.
Dla zilustrowania problemu trudnej sytuacji kadry z wieloletnim stażem przedstawiliśmy dane zawierające dane porównawcze dotyczące wzrostu płacy minimalnej oraz wzrostu płacy w państwowej sferze budżetowej w latach 2020-2024, zgodnie z którymi w badanym okresie ostatnich czterech lat płaca minimalna wzrosła o kwotę 2.070 złotych, co stanowi 69,8 %, natomiast płaca w państwowej sferze budżetowej, włączając w to pracowników prokuratury uzyskujących wynagrodzenia przewyższające płacę minimalną wzrosła o 33,8 % – poniżej skumulowanej w tym okresie inflacji. Różnice wzrostu wynagrodzeń w grupach pracowników zatrudnionych na płacy minimalnej oraz pozostałych pracowników, w szczególności kadry pełniącej służbę w prokuraturze od lat kształtują się na poziomie 36 %. Oznacza to, że w jednostkach organizacyjnych prokuratury na przestrzeni ostatnich lat doszło do spłaszczenia wynagrodzeń. Takie zjawisko przyspiesza również proces rezygnacji ze służby i odejść do sektora prywatnego oraz innych, lepiej wynagradzanych stanowisk w obszarze administracji publicznej. W odpowiedzi na te argumenty Zastępca Prokuratora Krajowego Marek Jamrogowicz, wskazał iż dla kierownictwa resortu oraz Prokuratury Krajowej kluczowe jest pokazanie, że prokuratura nie jest „zatrudniona na płacy minimalnej.” Wobec tego priorytetem jest zapewnienie podwyżek niemniej zarabiającym. Trzeba jednak w tym miejscu przypomnieć raz jeszcze, że kwestie te podlegają „uzgodnieniom” z zakładowymi organizacjami związkowymi w prokuraturach okręgowych i regionalnych. Są to środki publiczne, których wydatkowanie jest ściśle określone w przepisach prawa przewidujących udział czynnika społecznego w procesach uzgodnieniowych.
W dalszej części spotkania poruszono szereg zagadnień dotyczących kadry orzeczniczej. Nie uzyskano odpowiedzi na pytania, czy Prokuratura Krajowa, prokuratury regionalne i okręgowe będą wstrzymywać wywodzenie apelacji, a także cofać apelacje od wyroków sądów I instancji uwzględniających powództwa prokuratorów w związku z nieprawidłowym naliczeniem wynagrodzeń w latach 2021-2023. Podobnie nie odniesiono się w sposób konkretny do zarzutów ZZPiPP RP „przepalania” publicznych pieniędzy na zewnętrzną obsługę prawną świadczoną przez adwokatów i radców prawnych tych procesów. Poruszono również kwestię dyżurów prokuratorskich, uzyskując zapewnienie skierowania w najbliższych dniach kolejnego pisma instrukcyjnego polecającego likwidację nieprawidłowości, a w szczególności wyłączania z pełnienia dyżurów prokuratorów funkcyjnych, pełniących dyżury ENA, czy też ograniczania dyżurów prokuratorów wykonujących obowiązki służbowe w prokuraturach regionalnych i okręgowych do dni powszednich, a także łamania dobowych i tygodniowych norm wypoczynku w systemie dyżurów tygodniowych. Zgłoszono także Prokuratorowi Krajowemu przypadek wdrożenia postępowania dyscyplinarnego wobec prokuratora rejonowego któremu zarzucono uchybienie godności urzędu polegające na uznaniu powództw prokuratorów z tej jednostki rejonowej.
